Cùng thời điểm UBND TP.HCM ban hành hai văn bản vừa kiến nghị Thủ tướng vừa gửi Bộ Xây dựng về hàng loạt giải pháp “nhằm phát triển thị trường BĐS lành mạnh, ổn định”, người dân thành phố phát hiện một thứ vật thể lạ - còn được gọi tắt là UFO - lừng lững bay trên bầu trời TP.HCM. Đã đến lúc xuất tướng!
Đã lâu lắm rồi, một văn bản mang tính đề xuất về chính sách đối với thị trường bất động sản (BĐS) mới xuất hiện từ phía cấp chính quyền cao nhất tại TP.HCM.
Còn nhớ từ 2010 đến nay, khi tình hình nhà đất tại thành phố này quá ư trầm lắng, bất chấp không khí sôi động, nóng sốt của các thị trường BĐS Hà Nội và Đà Nẵng, vẫn không có động thái kiến nghị ấn tượng nào của UBND TP.HCM. Từ đầu năm 2011, khi nền kinh tế bắt đầu hiện ra bóng ma lạm phát cùng những dấu hiệu đã trở nên khá rõ ràng về đà suy thoái của khoảng 1/3 số doanh nghiệp BĐS trên địa bàn TP, Hiệp hội BĐS TP.HCM lại là địa chỉ chủ yếu để các doanh nghiệp kêu cứu chứ không phải là các cơ quan chính quyền.
Cho đến hết quý II/2011, vào lúc nhiều người đã nghĩ đến cái chết của ít ra 20% số doanh nghiệp BĐS, tập trung phần lớn ở số doanh nghiệp đã trót đầu tư thái quá vào phân khúc căn hộ cao cấp, vẫn không có sự chia sẻ về chính sách có ý nghĩa nào từ phía lãnh đạo TP.
Vậy nên vào đầu tháng 8/2011, việc UBND TP.HCM có hai văn bản vừa kiến nghị Thủ tướng vừa gửi Bộ Xây dựng về hàng loạt giải pháp "nhằm phát triển thị trường BĐS lành mạnh, ổn định" đã làm cho nhiều doanh nghiệp BĐS và cả giới phân tích nhà đất ngạc nhiên.
Một trong những nội dung đáng chú ý: Kiến nghị Thủ tướng có biện pháp để các doanh nghiệp BĐS tiếp cận với nguồn vốn vay của ngân hàng với mức lãi suất hợp lý.
Đối với Bộ Xây dựng, cần có cơ chế, chính sách cụ thể để phát triển nhà ở cho người thu nhập thấp, nhà ở xã hội; hình thành Quỹ tiết kiệm nhà ở nhằm hỗ trợ cho người có nhu cầu nhà ở nhưng thu nhập hạn chế; cần khuyến khích các nhà đầu tư xây dựng nhà ở cho đối tượng thu nhập thấp, đối tượng chính sách, mở rộng sự tham gia của doanh nghiệp, cá nhân nước ngoài vào thị trường này.
Về mặt định chế, tại TPHCM, cần hình thành các tổ chức quản lý Nhà nước đủ năng lực thực thi công tác quản lý và phát triển thị trường BĐS hiệu quả gồm Trung tâm nghiên cứu và dự báo thị trường BĐS, Tổng công ty xây dựng nhà ở xã hội, Quỹ tài chính ngân sách; đồng thời cần có các quy định cụ thể để hình thành các định chế tài chính phi ngân hàng như quỹ tín thác đầu tư BĐS, quỹ tiết kiệm nhà ở.
"Tư tưởng lớn" gặp nhau
Một điểm đáng chú ý là ngoài vài "đặc thù" của thị trường nhà đất TP.HCM được thể hiện trong văn bản kiến nghị trên, khá nhiều đề xuất của UBND TP.HCM "đồng dạng" với hệ thống ý tưởng được phác ra trước đây của Bộ Xây dựng.
Giải pháp kiến nghị thành lập 3 loại hình quỹ như quỹ tín thác đầu tư BĐS, quỹ tiết kiệm nhà ở, Quỹ tài chính ngân sách của TP.HCM thực ra cũng tương tự với 3 nhóm quỹ đầu tư nhà ở (Quỹ phát triển nhà, Quỹ tiết kiệm nhà ở và Quỹ đầu tư BĐS) nằm trong dự thảo Chiến lược phát triển nhà ở đến năm 2020 - tầm nhìn 2030 của Bộ Xây dựng. Mục tiêu chính của hoạt động các quỹ này là khai thác nguồn vốn trong và ngoài nước.
Những ý tưởng về thành lập mô hình các quỹ đã được Bộ Xây dựng nêu ra vào đầu tháng 6/2011. Khi đó, giới phân tích và doanh nghiệp BĐS đã đánh giá khá cao về mô hình mà có thể được xem là "sáng kiến" đó, vì nếu việc đề xuất các quỹ này được Chính phủ thông qua, "lối thoát hiểm" của thị trường BĐS sẽ được mở, các quỹ này sẽ tạo nguồn vốn trung và dài hạn cho thị trường, tránh nguy cơ lây lan các cuộc khủng hoảng dây chuyền...
Mà khủng hoảng dây chuyền là một hệ quả và cũng là hậu quả hoàn toàn có thể xảy ra đối với không chỉ giới BĐS trong khu vực phía Nam mà với giới đại gia địa ốc ngay tại Hà Nội. Kết quả kinh doanh 6 tháng đầu năm 2011 đã phản ánh thế chao nghiêng của nhiều doanh nghiệp lớn như "họ" Sông Đà, Vinaconex, HUD với tình trạng "kẹp hàng" quá lớn cùng số âm lũy kế không tránh khỏi trong một số khoản mục kinh doanh.
Còn tại TP.HCM, chưa bàn tới các doanh nghiệp nhỏ, ngay Hoàng Anh Gia Lai mà còn phải công bố kết quả kinh doanh lỗ thì người ta có thể hiểu con số 2.400 tỷ đồng "dư thừa tiền mặt" mà vào giữa tháng 4/2011, ông ông Đoàn Nguyên Đức của tập đoàn này tuyên bố sẽ dùng để "săn mua đất nền giá rẻ" lại thu hút sự hoài nghi nhiều hơn là một tiềm năng thực chất.
Không khác nhiều và thậm chí còn bi thảm hơn các đại gia Bắc Hà, những khuôn mặt tên tuổi của đất Nam bộ như Hoàng Anh Gia Lai, Phát Đạt, Địa ốc Sài Gòn Thương Tín, Đầu tư Bình Chánh, Đầu tư hạ tầng kỹ thuật TP. HCM, Hoàng Quân, Long Hậu, Năm Bảy Bảy, Quốc Cường Gia Lai, Vạn Phát Hưng... cũng chịu tình cảnh chôn vốn ít thì ngàn tỷ, nhiều đến 3.000-4.000 tỷ đồng.
Bởi thế, những dự đoán và đáng chú ý hơn là lời đồn đoán về chuyện nếu thị trường BĐS toàn quốc không được "khơi thông" thì đến cuối năm 2011 này, sẽ có ít nhất 20% doanh nghiệp lâm vào tình cảnh phá sản... quả là hữu ý, sẽ không sai sự thật chút nào. Khi đó, hệ quả kéo theo là hàng loạt ngân hàng đã lỡ "nhúng chàm" trong mối quan hệ bảo bọc cho doanh nghiệp BĐS trước đây sẽ lao vào lộ sinh tử.
"UFO" trên bầu trời bất động sản TP.HCM?
Có lẽ, lý giải hợp lý cho việc lãnh đạo Hà Nội chưa có một văn bản tương tự UBND TP.HCM là do giai đoạn 2009-2010, thị trường BĐS thủ đô đã được "ưu ái" quá lớn với một con sóng tăng BĐS tại tất cả các khu vực, bao gồm cả vùng núi Ba Vì xa xôi cách trở.
Trong khi đó, như một bất công xã hội khó có thể chấp nhận được, toàn bộ thị trường BĐS TP.HCM và các tỉnh lân cận vẫn nằm trong tình trạng chây ỳ, gần như không nhúc nhích, khiến cho các doanh nghiệp BĐS phía Nam mỗi ngày phải gánh đến 60-70 tỷ đồng tiền lãi ngân hàng.
Thế nên với văn bản đề xuất các giải pháp của UBND TP.HCM, hiện trạng ít nhất 30.000 căn hộ trung - cao cấp tồn ứ của các doanh nghiệp BĐS tại thành phố này đã có được một chút khấp khởi của hy vọng.
Một "hiện tượng đồng pha" cũng đã xảy ra khi cùng thời điểm UBND TP.HCM ban hành văn bản trên, người dân thành phố phát hiện một thứ vật thể lạ - còn được gọi tắt là UFO - lừng lững bay trên bầu trời TP.HCM. Chưa biết UFO này có thực là một dạng đĩa bay hay không, nhưng với những doanh nghiệp BĐS thường quan tâm đến sự kỳ thú của thiên nhiên, cũng như với những doanh nhân BĐS đặt chân đế của mình trên khả năng "ngoại cảm", UFO đó có thể là một "điềm báo" và chớp sáng tốt lành trên bầu trời BĐS vẫn còn đang chìm trong màn u tối.
